Viking tanrısı Odin yoksa Türk müydü?
Makalenin yazarı : Prof. Dr Abdullah Gürgün
Bilim ve Ütopya dergisinin Nisan 2009 sayısında makale yayınlanmıştır.
![Odin_(Manual_of_Mythology)](https://onturk.files.wordpress.com/2011/03/odin_manual_of_mythology.jpg?w=529)
Prof. Sven Lagerbring: “Bizim atalarımız Oden’in yoldaşları Türklerdir. Bu konuda elimizde yeterli belge var. Onları Traklar ya da Getler olarak göstermek isteyenler var. Eleştirme gereği duymuyorum. Benim vardığım sonuçlar değişmiyor. Çünkü bunlar da aslında Türklerle bir serüveni olan halklardır. Liderlerimiz rahatlıkla, atalarımızı Türkler ve Göçerler olarak gösteriyorlar.”
Göl… Türkçe, “dört yanı kara ile çevrili su birikintisi” anlamına gelen bir sözcük… İsveççede de aynı ama eski bir sözcük. Günümüzde artık daha çok “sjö” sözcüğü kullanılıyor.
İsveç’in Lund Üniversitesi profesörlerinden Olof Hellqvist’in 1929 yılında yazdığı 1100 sayfalık Det Svenska Ordförrådets Ålder och Ursprung (İsveççe Kelime Haznesinin Yaşı ve Kaynağı) isimli kitabına bakıyoruz. “Göl” için, “Eski Kuzeyce (Urnordiska) kaynaklı yalnız İsveççe bir sözcük” diyor.
İsveç Dil Geliştirme Enstitüsü (Institutet för svensk språkvård) Başkanı Profesör Gösta Bergman İsveç Dil Tarihi isimli kitabında, İskandinavya’da önceleri aynı dilin konuşulduğunu ama 600’lü yıllardan sonra ve esas olarak da 1000’li yıllardan sonra Danca, İsveççe, Norveççe, İzlandaca dillerinin ayrıştığını söylüyor. İşte bu ortak dile Urnordiska deniyor.Bugün de İskandinav halkları iyi kötü birbirlerini anlayabiliyorlar. Aralarında yaptıkları konferansları “İskandinavca (Skandinaviska)” adı altında yapmaya özen gösteriyorlar. 2008 yılında Kuzey Konseyi (Nordiska Rådet) İngilizceye karşı “İskandinaviska”yı koruma ve ortak dil yapma yolunda çalışma kararı aldı (darısı Türkçe konuşan halkların başına).
Yine Prof. Olof Hellqvist’in 1993 yılında yayımlanmış olan iki ciltlik İsveççe Etimoloji Sözlüğü’ne (Svensk Etymologisk Ordbok) bakıyoruz. “Göl” sözcüğünün Eski Kuzeyce (Urnordiska) “guljö, gjöl” sözcüğünden geldiğini yazıyor, İzlandaca “gil”, Norveççe “gyl, gjöl”, Fince “kulju” olduğunu belirtiyor. Ayrıca İskandinavya’da bu sözcükten türeyen yer adları belirtilmiş: Göljahult, Gölyaryd, Göljemåla, Gölinge…
Prof. Hellqvist, Urnordiska kökenli İsveç sözcüğü dediği “göl”ün ta Çin’de yaşayan Uygurların da kullandığı Türkçe bir sözcük olduğunu bilmiyor. Lund Üniversitesi Tarih Enstitüsü’nün ilk tarih profesörü Sven Lagerbring’in 1764 yılında yazdığı İsveççe Türkçe Dilleri Arasında Benzerlikler kitabından da haberi yok. Olsaydı, Prof. Lagerbring’in yalnız “göl” sözcüğünü değil, İsveççe’deki iki yüzden fazla Türkçe sözcüğü ortaya koyduğunu bilebilirdi. Peki nasıl oluyor da Orta Asya’da konuşulan “göl” ve diğer Türkçe sözcükler 2000 yıl öncesinin Eski Kuzeyce (Urnordiska) denen dilinde bulunabiliyor?
Tüm bu soruların yanıtını eski İskandinav kaynaklarında arayacağız.
İsveç’in ilk tarih Profesörü Sven Lagerbring (1707-1787) göre : “Atalarımız Türklerdir.”
İskandinav mitolojisine göre: İskandinav insanlarının Hıristiyanlık öncesi dinleri, inanışları ve efsaneleridir. “İskandinav tanrıları iki grupta toplanır; Aesir ve Vanir tanrıları. Aesir’in en önemli tanrıları; Odin, Thor ve bazen de Tyr, Vanir’deki önemli tanrılar ise Njord, Frey ve Freya’dır.” Tanrıların bazıları şöyledir:
Odin: Aesir’in efendisi. Bilgelik ve savaş tanrısı. Eşi: frigg.
Thor: Gök gürültüsü ve savaş tanrısı. Eşi: sif.
Loki: Düzenbaz, yaramazlık, sorun ve ateş tanrısı. Eşi: sigyn
Frey: Erkeklik gücü tanrısı. Eşi: gerd
Tyr: Savaş ve savaşçı tanrısı.
Heimdall: Asgard’ın koruyucusu.
Balder: Aydınlık, barış, yeniden doğum ve adalet tanrısı. Eşi: nanna
Vili: Üç yaratılış tanrısından biri. Odin ve Ve’nin kardeşi.
Ve: Üç yaratılış tanrısından biri. Odin ve Vili’nin kardeşi.
Frigg: Evlilik ve annelik tanrıçası. Eşi: Odin
Sif: Thor’un karısı.
Hel: İskandinav mitolojisindeki yeraltı diyarı hel’in kraliçesi.
“Odin, İskandinav mitolojisinde en büyük tanrıdır. Odin, alfadır (all father). Herkesin babası, Tanrıların Tanrısıdır. Simgeleri mızrağı Gungnir, yüzüğü Draupnir ve sekiz ayaklı atı Sleipnir’dir. Kendine eşlik eden iki kurt mevcuttur(Freki ve Geri).” “Germen mitolojisinde bulunan Woden ve Wodanaz ile benzerlikler gösterir. Adı “tahrik”, “hiddet” ve “şiir” anlamına gelmektedir. Savaş ve bilgelik tanrısıdır. Ayrıca büyü, zafer ve av tanrısı olarak bilinir. Thor’un babasıdır. Güneş ve Kelt haçı ile sembolize edilir.”