Sait MadenTürk şair, çevirmen, yayıncı, ressam, fotoğrafçı ve grafik tasarımcısı;
Maden,Çorumlu Mandaloğulları ailesindendir,3 Mayıs 1931 yılında Çorum’da dünyaya geldi. İlk ve ortaöğrenimini Çorum’da tamamladı. On üç yaşındayken şiir yazmaya başlayan Maden, on sekiz yaşında Fransızcadan çeviriler yaptı. Şiire ve resme olan tutkusundan dolayı İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (şimdiki adıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) Resim Bölümünde yüksek öğrenimine devam ederek Bedri Rahmi Atölyesinden mezun oldu (1949-1954). Resim sanatının yanı sıra 1950’li yıllardan grafik sanatıyla yakından ilgilendi.
Şair,küçük yaşlardan itibaren Anadolu’nun bütün sesleriyle kulağının dolduğunu, on iki yaşına kadar ninniler, ilahiler dinlediğini dile getiren şair, on üç yaşında divan şiirini okumaya başladığını ve Leyla ile Mecnun’u ezberlediğini söyler. Maden, akademi yıllarında ilk olarak Eminönü Halkevi’nin sanat etkinliklerine katılmaya başlar ve ilk yazılarını Beş Sanat adlıyla Halkevi’nin çıkardığı dergide yayımlar.
1955-1960 arasında tiyatro dekorları ve sinema afişleri tasarladı ve çizdi. 1960’tan sonra ilgisini tamamen grafik sanatına yoğunlaştırdı. Sekiz bin kitap ve dergi kapağı çizerek bu alanda bir rekora imza attı.
Kitaplarda kullandığı fontların bir kısmı kendi tasarımıdır. 500 kadar da logo, broşür, ambalaj ve etiket tasarımı yapan Maden, siyasi partiler için seçim afişleri de tasarlamıştır.
1958-1963 arasında gazetelerde ressamlık yaparak geçimini sağladı. 1964’te kendi grafik atölyesini kurdu ve profesyonel grafiker olarak çalışmalarını sürdürdü.
1968’de faaliyete geçen “Grafik Sanatçıları Derneği”nin kurucularından biri olan Sait Maden, bir süre derneğin başkanlığını da üstlendi. 1979’da başladığı ve Türkiye adına bir ilk olan “Başlangıcından Bugüne Türk Grafik Sanatı” adlı kapsamlı projesini zaman ayıramadığı ve sponsor bulamadığı için tamamlayamadı. Ancak kitabın birinci bölümünü Çevre dergisinde yayımlatmayı başardı. Projenin 1830 sonrasına ait bölümünü ise özet olarak kaleme aldı ve Grafik Sanatı dergisinde yayımlandı.
Sait Maden, logo tasarımlarını 1990’da Simgeler adını verdiği kitapta topladı. Şiir ve çeviri kitaplarını yayınlayabilmek için 1996’da Çekirdek Yayınları’nı kurdu. Eşi Ayten Maden de çocuk kitapları yazar ve çizeridir.
Maden, Varlık Dergisi 1950 Çeviri Şiir Yarışması Birincilik Ödülü (Baudelaire’den “Moesta et Errabunda” ile) ve Türk Dil Kurumu 1976 Çeviri Ödülü’nü (Aragon’dan “Elsa’ya Şiirler” ile) almıştır.
Şair,kendini anlatırken “Beş altı şair arkadaşımla birlikte bir şiir sergisi açtım orada; kaligrafim çok iyiydi, şiirleri kendi elimle yazdım. Dergiye bir kapak çizdim. İlk profesyonel işim buydu” (Durmaz 2008) şeklinde dile getirir. Bundan sonra şiirleri, şiir yazıları ve çevirileri İstanbul, Yeditepe, Türkçe, Yansıma, Türk Dili, Yazko Edebiyat, Somut, Gösteri ve özellikle sürekli biçimde Soyut dergisinde yayımlanır.
Dilin yenileşme olanaklarını sonuna kadar kullanarak kendine özgü bir şiir dili kurmaya çalışır.Sait Maden’in bütün şiirlerinde gelenekle bağını koparmadan yeni biçimsel denemeler yaptığını söylemek mümkündür.
Bir yandan şiir yazan Maden, diğer yandan şiir çevirileri yapmaya devam eder. Çeviri onun sanatçı kimliğinin önemli bir bileşeni olarak küçük yaşlarda başlayıp ömrü boyunca sürdürdüğü, kendisine ödüller kazandıran en önemli alan olur. İspanyol Lorca’nın şiirlerini Türkçeye çevirebilmek için İspanyolca öğrenir. Dünyanın ünlü şairlerinden başta Baudelaire olmak üzere Mayakovski, Aragon, Lorca, Neruda, Paz, Eluard ve Perse ile pek çok yabancı şairin şiirlerini Türkçeye çevirerek Türkiye’de tanınmalarını sağlar.
Şair ,Türk şiiri besin olarak bana yetmiyordu. Dünyanın en aç insanıyım ben. Bir yandan Lorca’yı Fransızcadan çevirmeye başladım, diğer yandan da İspanyolca öğrendim. Hem yanlışlardan kaçmak, hem de ürünün doğuşunu anlamak için bu çabaya girdim. Aynı şey Mayakovski’de oldu” (Andaç 1997: 4). Sait Maden bir dönem Hayyam gibi birtakım İranlı şairleri çevirmek için Farsça da öğrenmeye çalışır.
Şair 82 yaşındayken geçirdiği Bypass ameliyatı sonrasında gelişen pnömoni sonucu İstanbul’da vefat etmiş ve Karacaahmet Mezarlığına defnedilmiştir.Kaynak:A.Y.Üniversitesi
ESERLERİ VE ÇEVİRİLERİ
Yıldızlar Yanar Söner (H. N. Bialik) 1959 Çeviri
Güneş Taşı (O. Paz)1963 Çeviri
Seçmeler (B. Cendrars)1964 Çeviri
Hiçlemeler? 1971Şiir
Kara Ada Şiirleri (P. Neruda)1971Çeviri
20 Aşk Şiiri ve Umutsuz Bir Şarkı (P. Neruda)1973Çeviri
Bütün Şiirler (F. G. Lorca)1974Çeviri
Seçme Şiirler (E. Montale)1975Çeviri
Elsa’ya Şiirler (L. Aragon)1975Çeviri
Şiirler (P. Eluard)1976Çeviri
Beyazların Çocuklarına Küçük Zenci Öyküleri (Blaise Cendrars)1977Çeviri
Şiirler (Saint-John Perse)1981Çeviri
Şiirler (V. Mayakovski)1984Çeviri
Şiir Tapınağı Adam 1985Antoloji
Kötülük Çiçekleri (C. Baudelaire)1996Çeviri
Açıl Ey Gizem 1996Şiir
Yol Yazıları 1998Şiir
Apaçık Yüreğim: Özel Günceler (C. Baudelaire) 2000Çeviri
Ben Kimim (V. Mayakovski)2003Çeviri
Şiirin Dip Sularında 2004Çeviri
