MEHMET AKİF ERSOY

20 Aralık 1873’te İstanbul ilçelerinden ,Fatih’in Sarıgüzel semtinde doğdu. Babası Fatih Medresesi müderrislerinden Mehmet Tahir Efendi, Osmanlı Devleti’ne bağlı Arnavutluk’un İpek kazasına bağlı Şuşise Köyü’nden İstanbul’a gelmiş, annesi Buharalı Mehmet Efendi’nin kızı Emine Cemile Hanım ise Samsun’da doğmuştu

 İlk eğitimine 4 yaşındayken Emir Buhari’de yer alan Mahalle Mektebinde başladı. Mahalle Mektebinde iki yıl eğitim gördü.

Sonrasında Fatih İptidaisine geçti. Babasından Arapça dersleri almaya başlar.

Orta okuldan sonra Mekteb-i Mülkiye’nin Ali kısmında eğitimine başladı. Babasının vefat etmesiyle Halkalı’da yer alan Baytar Mektep-i Ali’ne(Veterinerlik Fakültesi) parasız yatılı olarak girmeyi başardı ve Veterinerlik fakültesini birincilikle bitirdi.

1893 yılında ise Ziraat Nezareti Umur-u Baytariye Şubesinde (Ziraat Bakanlığı Veterinerlik İşleri) göreve başladı.

1898 yılında İsmet Hanım, evlendi.

İlk şiir yazmaya Baytar Mektebinde öğrenci olduğu dönemde başladı. Yayımlanan ilk şiiri Kur’an’a Hitap başlığını taşır. 1908’den itibaren aruz ölçüsü kullanarak manzum hikâyeler yazdı. Hikâyelerinde konu olarak halkın dert ve sıkıntılarını anlattı.

Balkan Savaşı yıllarından itibaren destansı şiirler yazmaya başladı. İlk büyük destanı, “Çanakkale Şehitlerine” başlıklı şiiridir. İkinci büyük destanı ise Bursa’nın işgali üzerine yazdığı “Bülbül“ adlı şiiridir. Üçüncü olarak da “İstiklâl Marşı”nı yazarak İstiklâl Savaşı’nı anlatmıştır.

“Sanat, sanat içindir.” görüşüne karşı çıkan Mehmet Âkif, dinî yönü ağırlıkta bir edebiyat tarzı benimsemişti. 

Şiirleri Resimli gazetede ve Maarif Dergisinde yayınlandı.

Aynı dönem de Arapça, Fransızca ve Farsçadan da çeviriler yaptı.

1906 yılında Halkalı Baytar Mektebi’nde, 1908 yılından sonra ise Edebiyat Fakültesinde (Osmanlı Edebiyatı) öğretmenlik yapmıştır.

1916 başlarında Teşkilat-ı Mahsusa tarafından Arabistan’a gönderildi. Görevi, bu topraklardaki Arapları, Osmanlı’ya karşı kışkırtan İngiliz propagandası ile mücadele etmek için “karşı propaganda” yapmaktı.

1920 Mehmet Akif Ersoy Burdur milletvekili olarak meclise girdi.

1921 yılında Yunanların Ankara’ya ilerleyişi karşısında meclisi Kayseri’ye taşımak için hazırlık vardı. Bunun bir dağılmaya yol açacağını düşünen Mehmet Âkif; Ankara’da kalınmasını, Sakarya’da yeni bir savunma hattı kurulmasını önerdi; teklifi tartışılıp kabul edildi.

1921 yılında para ödülü almamak şartı ile zorda olsa ikna edilerek milli marş yarışmasına katıldı. Milli marşımızı kahraman ordumuza ithaf etmiştir. Şiir yarışmasında ödül olarak verilen 500 lirayı ise Hilal-i Ahmet ve Darül- Mesai Vakfına bağışlamıştır.

12 Mart 1921 günü ise şiiri milli marşımız olarak kabul edildi. Şair,eserlerini Safahat adlı eserde toplamış ama Safahat’a İstiklal Marşını koymamıştır.Şair neden olarak: “Çünkü ben onu milletimin kalbine gömdüm.” olarak belirtmiştir.

1929 ile 1936 yılları arasında  Camiül- Mısriyye Üniversitesinde Türkçe Öğretmeni olarak görev yaptı.

Mehmet Akif Ersoy, İstiklâl Savaşımız sırasında T.B.M.M. Burdur Mebusu iken kendisine büyük hayranlık duyan Tacettin Şeyhi tarafından kendisine tahsis edilen bir evde yaşamış ve İstiklâl Marşı’mızı bu evde yazmıştır.

17 Haziran 1936 yılında hastalığı ilerleyince İstanbul döndü. Mehmet Akif Ersoy, 27 Aralık 1936 yılında Siroz hastalığından vefat etti.Cenazesi Edirnekapı Mezarlığına defnedilmiştir.

Mehmet Akif Ersoy’un yaşadığı ve İstiklal Marşını yazdığı ev 30 Ekim 1949 tarihinde Şehir Meclisi kararı ile Mehmet Akif Ersoy Evi adını alarak müzeye dönüştürülmüştür.

Müzeye dönüştürülen ev ilgisizlikten bakımsız kalmış ve zamanla harap olmuştur.

Hacettepe Üniversitesi Merkez Kampüsü’nün kuruluşu sırasında, Rektör Prof. Dr. İhsan Doğramacı yapının eski durumuna sadık şekilde onarımını sağlamış ve  27 Aralık 1984 günü yapılan bir törenle yeniden ziyarete açılmasına vesile olmuştur.

ESERLERİ

Şairin Safahat genel adı altında toplanan şiirlerini içeren yedi kitabının ilk yayım tarihleri şöyledir:

Safahat (1911): 44 şiir, 3084 mısra.

Süleymaniye Kürsüsünde (1912): Bir şiir, 1002 mısra.

Hakkın Sesleri (1913): 10 şiir, 482 mısra.

Fatih Kürsüsünde (1914): Bir şiir, 1692 mısra.

Hatıralar (1917): 10 şiir, 1314 mısra.

Asım (1924): Bir şiir, 2292 mısra.

Gölgeler (1933): 41 şiir, 1374 mısra.