9 ünite
Dağılma dönemi (1792-1922):
1- Coğrafi keşifler:
•Osmanlı’nın elinde olan İpek ve baharat yolları önemini kaybetti
•Osmanlı parası değer kaybetti
•Seri üretime geçen Avrupa ürünlerini Osmanlı pazarlarına soktu
•Fransa’ya kapitülasyonlar verildi
2-1815 Viyana konferansı, Şark Meselesi ifadesinin ilk kez kullanıldığı ortamdır
3-XIX.yüzyılda ilk anayasa kabul edilmiştir
4-Edirne Antlaşması:
• Rumlar Osmanlı devleti’nde bağımsızlığını kazanmıştır (ilk bağımsızlığını kazanan azınlıktır)
• Küçük Kaynarca Antlaşması’nın dan sonraki en ağır antlaşmadır
• Mara elden çıkmıştır, Yunanistan bağımsız olmuştur
• Rus ticaret gemileri boğazlardan serbestçe geçiş hakkına sahip olmuşlardır
5-Hünkar iskelesi Antlaşması (1833):
•Rusların boğazlarda serbest geçiş elde etmesi ile ilk kez boğazlar sorunu çıkmasına neden olmuştur
6-Baltalimanı Antlaşması (1838):
•Mısır ve Rusya’ya güvenmeyen Osmanlı İngiltere’nin desteğini almak istediği için İngiltere ile antlaşma imzalayarak imtiyazlar sağlamıştır
•Antlaşma sürekli olacak ve bu antlaşmadan tüm Avrupa devleti yararlanacaktır
•ingilizlerden mal alım için belge istenmeyecek, hiçbir kısıtlama olmadan her türlü malı Osmanlı’da satabileceklerdir
•Bu antlaşma ile Osmanlı yarı sömürge haline girmiştir
7-Londra boğazlar sözleşmesi (1841):
• İngiltere, Rusya, Fransa, Avusturya, Prusya ve Osmanlı arasında imzalanmıştır
• Boğazlar uluslararası statü kazanmıştır
• İngiltere ve Fransa karlı / Rusya zararlı çıkmıştır (Akdeniz’e yani sıcak denizlere inmesi engellenmiştir)
8-Osmanlı Rus Savaşı (Kırım Savaşı) (1850-1856):
• Rusya osmanlı’yı hasta adam olarak görmüştür
• Rusya Sinop’ta bulunan Osmanlı donanmasını yakmıştır
9-Paris Antlaşması (1856) ile Osmanlı Avrupa devleti sayılmıştır
10-Millet-i Sadıka: Ermenilerin ilk örgütüdür
11-II Mahmut dönemi (1808-1839):
• Senedi İttifak Ayanlar ile imzalanmıştır
• ilk kez padişahın yetkileri sınırlandırılmıştır
• Ayanlar ortadan kaldırılmıştır
12-Sultan Abdülmecid Dönemi (1839-1861):
• Tanzimat fermanında;
✓ imparatorluğun dağılmasını engellemek, azınlıklar ve Müslümanlar arasında eşitlik sağlamak amacı güdülmüştür.
✓Osmanlı’nın can, mal ve namus güvenliği sağlanacaktır
✓Müsadere usulü uygulanacaktır
• Bu Ferman ile ilk kez Osmanlı’da kanun üstünlüğünü kabul edilmiştir
13- Islahat Fermanı (1856):
•Tanzimat Fermanı’nın devamı niteliğinde olmuştur, azınlıklara daha fazla haklar verilmiştir
14-İlk kağıt para “Kaime-i Nakdiye” bastırılmıştır
15-Kimlik çıkartılmıştır
16-İlk özel gazete “Tercüman-ı Ahval” bastırılmıştır
17-II Abdülhamid Dönemi
•1876 Kanuni esasi ilan edilmiştir
•Meşrutiyet ilan edilmiştir, halk padişahın yanında yönetime katılmıştır
18-Kanuni Esasi:
•Mithat Paşa başkanlığında hazırlanmıştır
•Türk tarihinin ilk anayasasıdır
•1878’de kaldırılmıştır
19-Meclis-i Umumi: Genel Meclis / Meclis-i Ayan: Vekillerin görevi ömür boyudur / Meclis-i Mebusan: Dört yılda bir vekil seçilir
20- istibdat (Tedbir) Dönemi (1878-1908):
• Muharrem Kararnamesi ile borçların ödenmesi belirlenmiştir
• Genel borçlar idaresi kurulmuştur (Devletin tamamen iflas ettiğini açıklıyor)
• jurnal (Yıldız istihbarat teşkilatı) kurulmuştur
21-II.Meşrutiyet Dönemi (1900-1922):
•II.Meşrutiyet’in ilan edilmesinde ki etkili grup İttihat ve Terakkidir
•Dağılmayı önlemek ve imparatorluğun devam etmesinin istenmesi sebebiyle ilan edilmiştir
•ilk kez çok partili hayata geçilmiştir
•Pontürkizm (Turnacılık) Fikri önem kazanmıştır
22- 31 Mart Darbesi:
• Volkan, Tanin ve Serbest gazeteleri halkı hükümet ve İttihat terakki’ye karşı kışkırtmıştır.
• Güveni sarsmıştır
• II.Abdülhamit tahttan indirilerek V.Mehmet tahta getirilmiştir
• MUSTAFA KEMAL’İN TARİH SAHNESİNE İLK CİDDİ ÇIKIŞIDIR.
