İznik Marmara Bölgesi’nin güneydoğusunda, Gemlik Körfezi’nin doğusunda ve Bursa ilinin kuzey doğusunda kalan küçük bir ilçesidir.İznik antik çağdaki adı Askania olan İznik Gölü kenarında kurulmuştur.
.İznik, Büyük İskender’in kumandanlarından I. Antigonius Monophthalmus tarafından MÖ. 316 yılında “Antigonia” adıyla kurulmuştur. General Antigonius ve Bergama Kralı General Lysimachus egemenlik sahalarını genişletmek için mücadeleye girişirler. MÖ. 301 yılında yaşanan İpsos savaşı ile Lysimachus Antgonius’u mağlup ederek şehrin yönetimini eline alır. O dönemin geleneklerine göre Lysimachus şehre çok sevdiği ölen eşinin adı olan “Nicaea” ismini verir.
İznik dinler tarihi açısından önemli bir yeri vardır. Hristiyanlığının temellerinin atıldığı iki evrensel toplantıya ev sahipliği yapmış olması ve özelliği ile büyük önem taşımaktadır.MS. 325 yılına gelindiğinde Hristiyanlık inancı açısından önemli olan I. Ekümenik İznik Konsil toplantısı bu şehirde toplanır. Kristolojik tartışmalar ana gündem maddesi olarak konuşulmuştur.MS. 787 yılında II. Ekümenik İznik Konsil toplantısı kiliselerde ikona sorununun çözümü gündemiyle toplanmıştır.
İznik şehri 1081 yılında Selçuklular tarafından Birinci İznik kuşatması sonucunda ele geçirmişti.1075 yılında Selçuklu Devleti Sultanı Kutalmışoğlu Süleyman Şah Nicaea’yı ele geçirerek ismini “Nicaea’nın İzi” anlamına gelecek şekilde “İz-Nikaea” (İznik) olarak değiştirmiştir. Bununla yetinmeyip 1080 yılında devletin yeni başkenti olarak tasavvur ettiği Konya’dan İznik’e taşımıştır.İYani znik,Anadolu’da Türklerin ilk başkentidir.
Selçuklulara karşı İznik şehrini geri almak için 1096 yılında Haçlılar saldırmıştır.
Haçlılar 1096 yılında şehri geri almak için saldırsalar da, Selçuklu güçleri tarafından mağlup edildikten sonra geri çekilmişlerdir.
İkinci kez haçlılar İznik saldırısını 1097 yılında gerçekleştirdiler. Şehri kurtarmak için Konya’dan İznik’e gelen I. Kılıç Arslan, mücadele sonunda yenilerek şehri boşaltmak zorunda kaldı.
