Ahmet Vâlâ Nurettin,Selanik ve Beyrut valiliklerinde bulunan Mehmet Nurettin Bey ile Zahire Hanım’ın oğlu Vâlâ Nurettin’in, 1901 yılında dünyaya geldiği bilinse de doğum yeri hakkında kesin bilgi yoktur..Ahmed Vâlâ Nureddin, bilinen kısa adıyla Vâ-Nû, Türk gazeteci ve yazardır.
Edebiyatçı eğitimini Galatasaray Lisesi’nin orta kısmını bitirip bir süre Viyana Ticaret Akademisi’nde okudu.
Vâlâ Nurettin ,edebiyat hayatına Celal Erozan’ın 1918 çıkardığı Birinci Kitap, İkinci Kitap adlı dergilerde yazdığı şiirlerle başladı.Vâlâ Nurettin,ilerleyen dönemde,Muhsin Ertuğrul’la olan dostluğu yazarı oyun,senaryolar ve skeç yazmaya teşvik etmiştir. Ayrı yazar makale,fıkra,inceleme, eleştiri,da yazmıştır.
Milli mücadele döneminde Millî Mücadele’ye katılmak için İstanbul’dan Anadolu’ya geçen Vâlâ Nureddin daha sonra gençlik yıllarında ünlü şair Nâzım Hikmet’in yakın dostu olan yazar,Bolu’ya öğretmen olarak yine Nâzım Hikmet’le birlikte gönderildi. Ancak Bolu’daki Ağır Ceza Reisi’nin Sovyetler Birliği’ndeki değişiklikleri büyük övgülerle anlatması, oradaki irtica baskısı onları Moskova’ya yöneltti. Batum üzerinden Moskova’ya gittiler. O da Nâzım Hikmet gibi, Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi’nde (KUTV) (1925) öğrenim gördü.
Üniversiteden sınıf arkadaşı Azeri kökenli Anna Mikhailovna ile evlendi. Bu ilk evliliğinden Hatice Süreyya adında bir kızı oldu. 1925 yılı ortalarında lektör unvanıyla Türkiye’ye döndü ancak eşiyle kızını bir türlü ülkeye getirmeyi başaramadı.
Yurda dönünce bir yıl kadar banka memurluğu ve öğretmenlik yaptı.Daha sonra asıl gönlündeki mesleği icra etmek için 1926’da Vakit gazetesine girdi ve yaşamının sonuna kadar çeşitli gazetelerde(Akşam, Cumhuriyet, Havadis, Ülke, Vakit, Haber, Köroğlu, Tercüman, Resimli Ay, Akbaba, Meydan ve Yenigün ) bu işi sürdürdü.
Vâlâ Nureddin, ilk Türk polisiye yazarları arasında yer almaktadır.Uzun yıllar boyunca gazetelerde fıkra yazarlığı yapmanın yanı sıra hikâyeler, romanlar, radyo oyunları yazan sanatçı “Hatice Süreyya, “Ali Marmara”, “Kadri Feyyaz”, “Veli Nuri” imzalarının yanı sıra en çok “Vâ-Nû” takma adını kullandı.Birçok kitaba “Nihal Karamağaralı” takma adını kullanan eşi ile birlikte imza attı.Hikâyelerinde halk arasından insanları anlatmış, günlük durumlara yer vermiştir. Hikâye ve romanlarına kahramanlarını konuşturarak başladığı görülmektedir. Anlatım tekniklerinden özet ve öykülemeye başvurmaktadır.
1945 yılında Bursa Cezaevi’ndeki arkadaşı Nazım Hikmet ile yeniden temas kurdu ve 1951’de Nazım’ın Rusya’ya kaçışına kadar mektuplaşmayı sürdürdü. Nazım Hikmet’le ilgili anılarını “Bu Dünyadan Nâzım Geçti” (1965) adıyla yayımladı.
1932 yılında Meziyet Çürüksu evlenen Vâlâ Nurettin,1939’da eşinin ölümünden sonra 1942’de a Müzehher Hanım ile evlenmiştir.
Edebiyatçı 9 Mart 1967 İstanbul’da yaşamını kaybetti.Naaşı Edirnekapı Mezarlığı’na defnedildi.
Vâ-Nû Vâlâ Nurettin Eserleri
ROMAN: Baltacı ile Katerina (1928), Ebenin Hatıratı (1929), Aşkın Birinci Şartı (1930), Küçük Hanlar (1933), Leke (1933), Kardeş Katili (1933), Karacaahmed’in Esrarı: Meşhur Polis Hafiyesi Yılmaz Ali’nin Maceraları (1933), Dipsiz Kuyu (1933), Pembe Pırlanta (1933), Benim ve Onların Hikâyeleri (1936), Seni Satın Aldım (1938), Hayatınım Erkeği (1939), Mazinin Yükü Altında (2. bas. 1942), Onu Elimden Aldın (1943), Unutamadım Seni (1943), Bir İhanetin Cezası (Hatice Süreyya adıyla, 1944), Vurgun Peşinde (1944), Beyaz Güller (1962), Tuzaktaki Kaplan (1963).
ANI: Bu Dünyadan Nâzım Geçti (1965).
Çocuk romanı:
- Korkusuz Murat (eşi Müzehher Vâ-Nû -Nihal Karamağralı- adıyla, 1968).
DİĞER: Kan Davası (1940), Antalya İkinci Dünya Harbi içinde Nasıl Güzelleşebildi (1944), Kim Zehirliyor Bunları (Nihal Karamağralı ile, 1944).
Kaynak:Yesevi Üniversitesi,İslam Ansiklopedisi
